دکتر فرهنگ مهر

به یاد فرهنگ مهر: درست زیستن با نیک اندیشی آغاز می شود





دکتر فرهنگ مهر دولتمرد، استاد و رییس پیشین دانشگاه پهلوی شیراز سوم مارچ ۲۰۱۸ چشم از جهان فرو بست. مردی میهن دوست که در سراسر عمر خود مهر ایران را  در دل نگاهداشت و  همواره بر این باور ماند که درست زیستن با نیک اندیشی اغاز می شود.

دکتر  فرهنگ مهر از نادر دولتمردانی بود که همواره در متن سیاست های  اجتماعی – اقتصادی و فرهنگی پیش از انقلاب قرارداشت و هیچگاه در بازنگری به رویدادهای آن زمان به دفاع از خود و یا متهم کردن دیگران نپرداخته و تنها با شناختی علمی و منطقی  واقعیت‌های اجتماعی را  مطرح می کرد.  در گذر روزگار از شکست ها و نامرادی ها تجربه اندوخته  و آنها را در راهی صحیح  به کار گرفت.

منش و رفتار دکتر مهر درخشان بود. وجه تمییز و تشخیص دکتر فرهنگ مهر  عبارت بود از «پاپیون» و لباس مرتب و تمیزی که همواره دوختی موزون داشت، و بالاخره پایبندی به دین و آیین زرتشت . این دو مشخصه، وی را از دیگر دولتمردان ایرانی متمایز می‌نمود؛ «آقای زرتشتی با پاپیون».
دکتر مهر را به عنوان یک دولتمرد فرهنگی، مدیر، مدبر، استاد و رئیس دانشگاه، انساندوستی نمونه و فعالی کوشا در زمینه حقوق بشر می‌شناسیم. وی متخصص در امور کار و کارگری با احاطه ای کامل پیرامون امور بیمه، دارائی، مالیات، نفت  و بالاخره کارشناسی متبحر در تخصیص و تشخیص نیروهای کارآمد در تمام شؤون اجتماعی و اقتصادی بود. 

در سال ۱۳۰۲ در یک خانواده زرتشتی در تهران متولد شدند . پس از نقل مکان از کرمان به تهران پدرشان در سمت مدیر کل حسابداری مجلس شورای ملی خدمت می کرد . مادرشان متولد تهران و از والدین یزدی که هر دو در جامعه زرتشتی فعال بودند. یک برادر و دو خواهر داشتند. تحصیلات ابتدائی را در دبستان جمشید جم و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان فیروزبهرام به انجام رساندند و در سال ۱۳۲۰ موفق به اخذ دیپلم متوسطه شدند.

پس از آن، در کنکور دانشکده فنی – که در دبیرستان دارالفنون قرار داشت – شرکت کرده و قبول شدند . چند ماهی به دانشکده رفتند، منتها علاقه‌ای به رشته مهندسی نداشتند ولی چون دارای دیپلم علمی بودند، شرایط احراز و شرکت در کنکور دانشکده حقوق و رشته‌های اقتصاد و علوم سیاسی را نداشتند، اما در آن دوره شرایطی محیا گشت که این محدودیت برداشته شد و ایشان موفق به قبولی در کنکور حقوق شدند و در آن زمان نامه‌ای از دانشگاه تهران دریافت داشتند که به استناد آن و در آن واحد قادر به حضور در دو دانشکده نمی باشند. همزمان با آن، مهندس صفی اصفیا استاد دانشکده فنی به معاونت هنرسرای عالی (ایران و آلمان) انتخاب شدند و موافقت نمودند که ایشان به آن دانشکده منتقل شوند . به این ترتیب در سال ۱۳۲۳ از دانشکده فنی و در سال بعد از دانشکده حقوق و اقتصاد فارغ التحصیل شدند.

پس از آن، قصد عزیمت به اروپا و ادامه تحصیل را داشتند که متأسفانه به علت جنگ جهانی و کمبود غذا و سهمیه بندی در اروپا به وسیله ارتش آلمان این مهم میسر نگردید. لذا بر آن شدند که به کاری مشغول شوند ایشان در اداره سیلو مشغول به خدمت شدند و در زمان خدمت ایشان کلاسهای سواد‌ آموزی برای کارگران سیلو و شرکت تعاونی کارگران در اداره سیلو تشکیل گردید. دکتر مهر بعد از مدتی برای ادامه تحصیل به انگلستان عزیمت نمودند و در رشته اقتصاد با درجه دکترا فارغ التحصیل شدند و پس از برگشت به ایران در شرکت نفت و در سمت مدیر اداره امور صنعتی و اداره قراردادهای بین‌المللی خدمت کردند و همزمان درمدرسه عالی حسابداری شرکت نفت نیز به تدریس پرداختند و بعد از آن به معاونت وزارت دارایی منصوب و در آنجا به خدمات خویش ادامه دادند.

سپس برای طی دوره هایی به امریکا عزیمت کردند و پس از مراجعت به ایران ریاست هیأت مدیره و مدیر عاملی «شرکت سهامی بیمه ایران» شدند و پس از ان به ریاست دانشگاه پهلوی منصوب شدند و تا انقلاب اسلامی این سمت را به عهده داشتند و خدمات شایانی را انجام دادند. دکتر فرهنگ مهر به همراه موبد رستم شهزادی، رستم پارکی، دکتر رستم صرفه از بنیادگذاران مجله‌ی هوخت بودند و در فروردین‌ماه ۱۳۲۹ خورشیدی نخستین شماره‌ی این نشریه را منتشر کردند.نوشتارهای بسیاری مانند کتاب "دیدی نو از دینی کهن"، "نقش زرتشتیان در انقلاب مشروطیت" و نیز ترجمه‌ی کتاب "نظریه تاریخ اقتصاد" به جا مانده است.

دکتر فرهنگ مهر در کارنامه پر بار خود ریاست انجمن زرتشیان تهران را هم دارند که در این سمت خدمات شایانی را به جامعه زرتشتی ارایه نموده اند. دکتر فرهنگ مهر همچنین لوح و شال بالاترین خدمات به دین و هازمان زرتشتیان را از سوی سازمان جهانی زرتشتیان دریافت کرده است.دکتر فرهنگ مهر در تاریخ دوازده اسفند ۱۳۹۶ در کالیفرنیا امریکا چشم از جهان فروبستند.روانشان شاد و بهشت برین