چاه چهل دختران در فهرج


چاه چهل دختران در فهرج



هزار و چهارصد سال پیش روستانشینان فَهرَج همگی زرتشتی بودند. خبر حمله ی عرب ها را که می شنوند برای حفظ آتشکده 
ی خود ،آن را به مسجد تبدیل می کنند و با رسیدن عرب ها می گویند این مسجد و ما هم آماده ی مسلمان شدن هستیم . آنها می دانستند که زنها و دخترها با طلا و جواهراتشان به غنیمت گرفته خواهند شد
زنها و دخترها برای تَن ندادن به این پَستی کیلومترها در دل کویر راه می روند تا به این چاه می رسند و جسم و جان خود را به قعر چاه می سپارند
آنها که به اینجا می آیند به چه می اندیشند؟
شاید تصویر آنها را ذهن خود می سازند.. صحنه ی یکی یکی آمدن آنها در این کویر تفتیده
به راستی آنها چه حال و روزی داشتند؟.. چه باری بر دوش می کشیدند
چهل دختران، عنوان شمارى از بناهاى آرامگاهى در ایران . وجه تسمیه آنها، به باور عامه، ناپدید شدن چهل دختر در این مکانهاست
زیرا در حمله اعراب که میخواستند به مال و ناموس ایرانیان تجاوز کنند طبق نقل هایی چهل دختر به یک باره ناپدید شدند

شهر زیرزمینی تفرش
تفرش از شهرهاي تاريخي استان مركزي به شمار مي رود و در منابع ادوار اسلامي از اين شهر با عناوين طبرش و، تبرش نام
برده شده است،
فم از برزن هاي قديمي شهر تفرش محسوب مي شود، به طوري كه در اعماق محله مذكور چاه ها، دالان ها و حجره ها و اتاق ها و انبارك هاي متعددي با ابزارهايي همچون بيل، كلنگ، تيشه و چكش كندمان شده است كه از آن ها مي توان تحت عنوان معماري دستكند ياد كرد
بر حسب پي جويي ها و بررسي ها علمي صورت گرفته ، ژرفاي اين محدثات نسبت به سطح كوچه و خيابان ها اطراف از 6 متر تا 15 متر فاصله دارد.به منظور دسترسي به اين دستكند پس از پيمودن يك حلقه چاه عمودي مي توان به دالان رسيد و از اين دالان با توجه به اختلاف كفي كه در زير زمين قائل شده اند راه دسترسي به دالان ها ديگر هويدا مي شود و در بدنه اين دالان ها نقاط طاقچه مانند كوچك تراشيده شده كه در آن ها آثار حرارت، داغي و آتش هويدا است و اين اماكن جايگاه پي سوز چراغي بوده است
در طول دالان ها با توجه به موقعيت و وجه تشخيصي كه در زمان كندمان صورت گرفته، اتاق هاي بزرگ و كوچكي تعبيه شده است كه بين چهار تا هفت نفر ظرفيت داشته است.تعداد و تنوع اين دالان هاي زيرزميني به عنوان شاهراه هاي دسترسي، به ضرورت تلاقي گاه هايي همانند سه راه و چهار راه را به وجود آورده است كه از هر يك از آن ها مي توان به چهار جهت اصلي جغرافيايي طي طريق كرد
عرصه پژوهش هاي معماري دستكند ناتمام مانده و از اين روي در حال حاضر به برخي از پرسش هاي مطرحه همانند ابعاد و اندازه هاي واقعي مجموع اين دستكند، زمان كندمان و استفاده و تعيين گاهنگاري، قدمت اشيايي همچون سفال ها، ابزارهاي سنگي و استخوان هاي متعدد نمي توان به دقت پاسخ داد
به نظر مي رسد برخي از نقاط، از 2 طبقه (دو اشكوب) كندمان شده تشكيل شده و در معماري آن ها هيچگونه ملات، آجر و يا سنگ به كار نرفته است اما، عواملي نظير فاضلاب خانگي به آثار باستان مذكور آسيب هايي وارد كرده است
شهرستان تفرش با جمعيت بيش از 24 هزار نفر در 85 كيلومتري شمال شرقي اراك واقع شده است كه قدمت اين منطقه به دوران پيش از اسلام باز مي گردد و كندوكاو جهت شهر زيرزميني تفرش از سال 92 آغاز شده است