جهان بيني زرتشت ساختن زيبا ترين ديدگاه
در زندگي است
جهان بینی زرتشتی
جهان بینی عبارتست از دیدی که یک دین
نسبت به انسان و هستی دارد ، جهان بینی زرتشتی در مورد انسان و زندگی او آزادی عمل
توام با مسئولیت را ملاک قرار می دهد. بدین معنا که در دین زرتشتی انسان در انتخاب
راه نیک و بد آزاد است ولی همزمان مسئولیت عمل خویش را نیز بر عهده دارد و در قبال
کار نیک و بد خود پاسخگوست و راه کمال و سعادت او را طی طریق در مراحل شش.پ‌گانه
فروزگان اهورایی (امشاسپندان) می‌داند که با اندیشه نیک و از خود شروع شده و به
رسایی و جاودانی و در نهایت به خدا میرسد
در مورد هستی، اعتقاد بر این است که
اهورامزدا جهان را بر اساس قانونی خلل ناپذیر بنام اشا یا راستی بنا نهاده و هر چیز
که او آفریده نیک است، دید و طرز تفکر و عمل بشر است که نیک و بد را در جهان می بیند
اهورامزدا از هر گونه عمل بدی مبراست
خودسازی
خودسازی نخستین گام برای همبودگاه سازی
است... نخستین نبرد درون خود ما انجام میشود
تا خود را نسازیم نمیتوانیم دیگران را
بسازیم....
بیایید بر پایه اندیشه نیک ... گفتار نیک
و کردار نیک و برگرفته از خرد خردمندان گزشته اینده مان را با نو آوری بسازیم....
جهان بینی با خودسازی شروع میشود و
خودسازی سه مرحله دارد خودشناسی، خود اگاهی وخود آفرینی
خودشناسی
در خودشناسی بايد نيروهای دروني خود را
شناسايي کنيم ونيروی اهورايي(مثبت) را از نيروهای اهریمني (منفی)تميز دهيم
پنج نیروی درونی انسان در دین زرتشتی
معمولا در اوستا پنج نیرو درونی برای
انسان تشخیص داده شده است این نیرو ها از جهت رتبه با هم مساوی نیستند برخی از
آنها بی آغاز و بی انجام است و برخی از آنها فنا پذیر و برخی دیگر از آنها محدث ولی
بعد به حیات جاودانی و ابدی پیوسته گردد در جائی که این نیرو های پنجگانه با هم
ذکر شده در یسنا ۲۶ بند ۴ میباشد که گوید (ما میستائیم اهو - و دئنا - و بئوذه - و
اوروَن - و فروشی نخستین آموزگاران و نخستین پیروان مقدسین و مقدسات را که در این
جهان برای پیشرفت راستی کوشیدند)
نخستین نیرو اهو در پهلوی و در ادبیات
فارسی مزدیسنا اخو میباشد آن را باید جان ترجمه نمود و یا نیروی حیات و زندگانی و
حرارت و غریزیه دانست کار اخو این است که بدن انسان را محافظت نموده اعمال آن را
بنظم و نسق طبیعی بگمارد این قوه با
بدن هستی یافته و با آن نیز نابود گردد و
نابود شدنی است و از حیث درجه پست ترین فوای انسانی است
دومی از این نیروها دئنا در پهلوی و
فارسی دین گوئیم دین در همه جای اوستا بمعنی کیش و آئین نیست بلکه غالبا به معنی
وجدان و حس روحانی و ایزدی انسان است و در خود گات ها هم به همین معنا میباشد. این
نیرو از جسم فنا پذیر مستقل و آن را آغاز و انجامی نیست این نیرو را آفریدگار در
وجود انسان به ودیعه گذاشته تا هماره او را از نیکی و بدی عملش آگاه سازد اثر عمل
این قوه منوط به این است که انسان به این آواز باطنی گوش فرا دهد تمجید و توبیخ آن
را بشنود. اگر انسان به این آواز گوش ندهد از گناهان انسان دامن قدس این نیرو
ناپاک نگردد مگر آنکه از معصیت و جرم افسرده و اندهگین گردد و به جایگاه اولیه خود
عروج کند. دین با درگذشتن تن از بین نمی رود و پس از درگذشتن در جهان دیگر به روان
نفوذ و تسلط دارد.رجوع شود به هادخت نسک - فرگرد ۲ بندهای ۱ تا ۱۴
سومی از این نیرو ها بئوذَ ، در پهلوی
بوذ و اکنون بوی گویند و آن قوه دراکه و فهم انسانی است. موظف است که حافظه و هوش
و قوه ممیزه را اداره کند تا آنکه هر یک تکلیف خود بجای آورده بدن را خدمت نمایند
به نظر میرسد که بوی با بدن به وجود آمده اما پس از درگذشتن فانی نمیشود با روان پیوسته
به جهان دیگر میشتابد چه بسا در اوستا میبینیم که بوی با روان یکجا ذکر شده از آن
جمله در وندیداد فرگرد ۱۹ در بند۲۹ گوید ( پس از آن که روح در روز چهارم بعد از
مرگ به پل چنود رسد بوی و روان وی را از اعمال جهانی باز خواست میکنند
چهارمی از این نیروها اُوروَن ، امروز
روان گوئیم این قوه مسئول اعمال انسانی است چون انتخاب خوب و بد با اوست ناگزیر
کردار نیک و زشت از او باز خواست خواهد شد. پس از مرگ بر اساس انتخاب خویش پاداش یافته
نیروی پنجم فروشی یا فروهر نامیده میشود
در صورتی که متعلق به مرد پاک و نیکوکار و پارسا باش آنِ مرد ناپاک و ملحد دیو
خوانده میشود در خود اوستا صحبتی از فروهر مجرمین نیست فقط در صددر بندهش آمده است
که فروهر یک مرد شریر با بوی و روان در جهنم بسر خواهند برد (۱) از خود اوستا شاید
بتوان استخراج کرد که دیو به منزله فروهر مجرمین است، در وندیداد فرگرد ۸ بند ۳۱ از گناهکاران صحبت کرده گوید ( کسی که پس از مرگش به دیو معنوی مبدل میگردد)
همانگونه که از معنی لفظی فروشی بر می
آید این قوه به معنی حافظ و نگهبان میباشد نه آنکه فقط انسان را چنین پاسبان و
فرشته ایست بلکه در کلیه مخلوقات اهورامزدا این قوه موجود است هر یک از اجسام سماوی
و آتش و گیاهان سودمند و اشاسپندان و ایزدان را فروهری است
نوشته:اردوان فرخ
خود آزادی
زماني که اين نيروهای مثبت و منفی را
که در هم آميخته شده و دنيای دروني ما را مغشوش و بينش ما را کور کرده اند به وسیله
"خرد" ، شناسايي کرديم ، آنگاه نيروهای مثبت (اهورايي) را گزينش کرده و
با اين ابزارهای توانمند نيروهای منفی( اهریمني ) را سرکوب ميکنيم بگونه ای که
بتوانيم اندیشه و گفتار خود را با نيروهای اهورايي هم آهنگ کنيم. اين گام را
"خود آزادی" ميگويند
با استفاده از نوشته های درگاه جهان بینی
وهستی شناسی