برج چهل دختران سمنان؛ جایگاه مغان زرتشتی

 برج چهل دختران سمنان؛ جایگاه مغان زرتشتی


در اواسط خيابان حکيم الهى و بر سر راه شهر به محلات ثلاث (کوشمغان، زاوغان و کديور) و بين محله کوشمغان و زاوغان سمنان، برج کهنه و قديمى و نيمه مخروبه‌‌اى، ساخته شده از خشت و گل وجود دارد که به نام برج چهل دختر يا چهل دختران ناميده مى‌شود.

تاريخ بناى این برج به زمان قبل از اسلام برمى‌گردد. همان‌طور که از نام کوشمغان (کوشک مغان) و زاوغان (زاويه مغان) که در نزديکى برج قرار دارد، برمى‌آيد و با توجه به مقام مغ که پيشواى زردشتيان بود، مى‌توان اطمينان داشت که برج مذکور زمانى آتشکده و يکى از اماکن سپنتای زردشتيان بوده است. در اطراف این بنا نیز آرامگاه زرتشتیان بود که متاسفانه تخریب کرده اند و روی آن شهر ساخته شده است.

اين بنا به صورت برج هشت ضلعى است که هر ضلع آن در خارج ۴/۵ و در داخل ۲/۸۰ متر است، ارتفاع برج در بعضى قسمت‌ها ۱۰ متر و در قسمت‌هاى نسبتاً سالم ديگر به ۱۲ متر مى‌رسد. ضخامت ديوار تقريباً ۵۰ تا ۶۰ سانتى‌متر است. در وسط هر ضلع، طاق نماهایی با قوس های نیزه دار برپا گشته در بالای طاق نما و زیر سقف رس های قاب مانندی از خشت ساخته شده. سقف این برج مخروطی بوده که بر اثر سوانح طبیعی ویران شده.

مردم سمنان امروزه معتقد هستند که برج مذکور را چهل دختر که دست از تعلقات دنیوی کشیده و تارک دنیا شده بودند ، با گل و خشت ساخته اند. اما گمان میرود که این بنا سرگذشتی مانند چاه چهل دختران فهرج داشته باشد که دختران ایرانی برای فرار از دست اعراب تازی به آن پناه بردند. امروزه دختران دم بخت برای باز شدن بخت خود و پیدا کردن شوهر به داخل برج می روند و سه یا هفت سنگ از داخل به خارج پرتاب می کنند اگر همه سنگها به بیرون بیفتند بخت آنها باز می شود و همان سال ازدواج می کنند در غیر این صورت باید یک سال دیگر در منزل بمانند