آتشکده سیاهگل

 

آتشکده سیاهگل 


این بنا مربوط به دوره ساسانیان است و در منطقه گاومیشان و در ۲۵ کیلومتری شهرستان ایوان، منطقه سیاهگل در بخش زرنه واقع شده است.این بنا  یکی از سالمترین  آتشکده های دوران قبل از اسلام در استان ایلام می باشد.

این بنای تاریخی که به آتشکده گاومیشان نیز معروف است دارای ایوانی مربع شکل به اندازه ۵x۵ متر و ارتفاع حدودا ۱۰ متر می‌باشد. قطر دیوارهایش یک متر، دارای آتشدان و در قسمت فوقانی، سوراخ‌هایی وجود دارد که شاید برای خروج دود حاصل از سوخت باشد. اطراف این بنا به وسیله حیاطی محصور بوده ولی اکنون به علت عوامل طبیعی و غیر طبیعی تخریب شده‌است. این بنا از سنگ و ساروج و گچ ساخته شده‌است و نوع معماری آن مربوط به دوره ساسانی است.

آتشکده در ساحل جنوبی رودخانه «گه نگیر» و با فاصله تقریبا ۷۰۰ متر از ان قرار گرفته‌است و در داخل دشتی کوچک قرار دارد که به احتمال زیاد در اطراف این آتشکده، منازل مسکونی زیادی وجود داشته‌است. زمین‌های حاصلخیز و آبرفتی اطراف آتشکده به احتمال زیاد وقف آن بوده‌است.

این آتشکده دارای چهار دروازه به طرف چهار جهت اصلی می‌باشد و همانند آتشکده دوره ساسانی در شهرستان قصر شیرین است.

اولین قدم کاوش های باستان شناسی در محوطه مذکور توسط واندنبرگ باستانشناس بلژیکی در سال ۱۳۴۹ صورت گرفت و یکی از دستاوردهای آن کشف این آتشکده بود.

این بنا از نوع گنبدهای تک جداره ای و مصالح ساخت آن از ملات گچ، قلوه سنگ  های نتراشیده و رودخانه ای است که به صورت نامنظم کار گذاشته شده است.این آتشکده در چهارسو دارای دالان برای نیایش زرتشتیان کنار آتش سپند(مقدس) و ورجاوند بوده است

در روبروی آتشکده درون رودخانه «گه نگیر»، سنگ بلندی وجود دارد که  بلندای آن حدود ۱۲ متر و قطر آن ۶ متر می باشد که بسیار دیدنی است.سنگ دیگری با بلندای کمتر در شرق آن است که در اثر عوامل فرسایش کج شده است.

آتشکده تاریخی سیاهگل در تاریخ ۱۶ مهر ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۹۳ به عنوان یکی از  آثار ملی ایران به ثبت رسیده است