دژ وآتشکده مانداگارانا

  

 

دژ وآتشکده مانداگارانا در شهر مرند


مَرَند یکی از شهرهای کهن استان آذربایجان‌ شرقی است که در ۶۵ کیلومتری تبریز قرار دارد.

این شهر حداقل دارای چهار واحد آتشکده بزرگ بوده است .بنام های آتشکده مانداگارانا در شمال شهر مرند ، آتشکده گرگر در میانه شهر گرگر و آتشکده مزگید ( تپه گوگرد) در ۴۴ کیلومتری مرند در نزدیکی جاده گلین قیه و آتشکده مردید واقع در شمال روستای دیزج حسین بیک و شرق مرکید.

دژ وآتشکده مانداگارانا درشهر مرند و در جایی به نام کول تپه یا گول تپه بنا شده است.

کول یا گول به گویش بومی به چم(معنی)آتش  وخاکستر است. ویرانه های باستانی یک آتشکده در میان این دژخشتی، این ویژگی را درست می داند.

هرودوت، گرنفون و بطلمیوس در ۲۲۰۰ سال پیش، از مَرَند با نام مانداگارانا یاد کرده‌اند. بنابراین، به‌نظر می‌رسد شهر مرند نامش را از این مکان باستانی گرفته باشد‌ و همین تپه باستانی خاکستری است که مورد بازدید دانشمندان و جهانگردان قرار گرفته است و ویلیام جکسون جهانگرد و باستان شناس آمریکایی نیز با از دست دادن امکان مشاهده این تپه آتشکده ای اظهار تاسف می کند.

این دژ ۶۰۰۰ سال پیشینه دارد. شهر مرند از شهرهای باستانی ایران است که به روزگار آشوری و کلدانیان رفت وآمد فراوانی داشته است. مینوِرِسکی، این دژ را بازمانده از آن دوران می داند که در یورش سارگون دوم پادشاه آشور ویران شده است.

 ویلیامز جَکسون باور دارد از این دژ تا دوران ساسانیان نیز استفاده شده وپس از ورود اعراب ویران گشته است